Aktualności

Nadwaga i otyłość mogą być spowodowane problemami natury emocjonalnej. Osoby chorujące powinny mieć ich świadomość, jeśli chcą zawalczyć o swoje zdrowie. W poznaniu przyczyn nieprawidłowych nawyków żywieniowych pomaga konsultacja ze specjalistą. Mgr psychologii Daria Górecka z Zespołu Zakładów Opieki Zdrowotnej w Wadowicach wyjaśnia, w jaki sposób terapia może pomóc w walce z nadwagą i otyłością.

Samopoczucie a odżywianie. Jaki wpływ ma to, jak się czujemy na to, co i jak jemy?

Nastrój może mieć wpływ na niezdrowe zachcianki żywieniowe, może prowadzić również do przejadania się lub całkiem odwrotnie – do braku odczucia głodu. Działa to także w drugą stronę: to znaczy, że w zależności od tego co zjemy, nasz nastrój może się poprawić lub pogorszyć.

To, co jemy wpływa na regulację pracy układu nerwowego i hormonalnego – to od nich w dużej mierze zależne jest nasze samopoczucie. Niedobory pokarmowe mogą powodować np. podwyższoną podatność na stres czy długotrwałą bezsenność.

Dobrze zbilansowana dieta będzie skutkowała poprawą nastroju, zwiększeniem energii i poprawą koncentracji, a niehigieniczny tryb życia, brak aktywności fizycznej i zła dieta wystarczą, by psychika zaczęła szwankować.

Co w sytuacji, gdy czujemy, że jedzenie poprawia nasz nastrój? Czy możemy stosować takie metody w radzeniu sobie z trudnymi emocjami np. ze stresem?

Ludzie mają różne sposoby radzenia sobie ze stresem, a jedzenie pod jego wpływem jest dość powszechne.

Podświadomie kojarzymy spożywanie posiłku z różnymi pozytywnymi doznaniami, np. poczuciem bezpieczeństwa. Już w niemowlęctwie uczymy się, że w ten sposób możemy radzić sobie z emocjami – w trakcie karmienia dziecko dostaje od opiekuna nie tylko pożywienie, ale też jego bliskość, uwagę. W dalszym okresie rozwoju jedzenie nadal towarzyszy naszym społecznym relacjom – pomaga wyrażać emocje, wiąże się z określonymi sytuacjami. To wszystko przyczynia się do powstania silnych pozytywnych skojarzeń, do których możemy wracać w momencie, gdy czujemy się zestresowani.

W chwilach napięcia nasza psychika jest przeciążona i może mieć tendencję do wycofywania się do zachowania typowego dla wcześniejszego etapu rozwoju – wyłączamy wtedy mechanizmy kontroli oraz racjonalnego myślenia i włączamy zachowania automatyczne. Wracamy wtedy do starych, sprawdzonych sposobów reagowania, o których wiemy, że przyniosą nam ulgę – np. do jedzenia.

Sięgając w takiej sytuacji po coś do zjedzenia możemy nawet nie być do końca świadomi, że jesteśmy zestresowani – sygnały z ciała i dyskomfort psychiczny świadczące o stresie możemy interpretować jako głód.

Objadanie się pod wpływem napięcia może powodować negatywne skutki zdrowotne, więc warto popracować nad zmianą sposobów radzenia sobie z emocjami/stresem – samodzielnie albo z psychologiem.

W jaki sposób psycholog może pomóc w odchudzaniu?

Przede wszystkim poprzez udzielanie wsparcia pacjentowi. Niejednokrotnie okazuje się, że aby trwale zmienić styl życia, konieczna jest też praca nad sobą w takich aspektach, jak np. samokontrola, konstruktywne wyrażanie emocji, motywowanie samego siebie czy radzenie sobie ze stresem. W takiej pracy nad sobą jak najbardziej może pomóc właśnie psycholog.

W niektórych przypadkach otyłość może być spowodowana problemami psychologicznymi, ale sama równie często staje się ich przyczyną. Do takich problemów zaliczamy np. lęk, wstyd, brak umiejętności nazywania i wyrażania swoich emocji, zaburzenia obrazu własnego ciała, obniżone poczucie własnej wartości, wycofanie się z kontaktów międzyludzkich, doświadczanie uprzedzeń czy dyskryminacji. W takich sytuacjach bardzo pomocna jest psychoterapia. Może ona być realizowana w nurcie:

• poznawczo-behawioralnym (nacisk na zmianę przekonań oraz zachowań),
• psychodynamicznym (koncentracja na doświadczeniach wczesnodziecięcych),
• systemowym (praca z całą rodziną),
• krótkoterminowym (poszukiwanie rozwiązań, wykorzystywanie dostępnych zasobów).

Psychoterapia może być również prowadzona w formie indywidualnej lub grupowej. Grupa terapeutyczna składa się zazwyczaj z osób doświadczających podobnego rodzaju trudności. Badania wskazują, że grupowa forma terapii jest efektywniejsza w leczeniu otyłości, niż terapia indywidualna.

Artykuł powstał w ramach realizacji przez Zespół Zakładów Opieki Zdrowotnej w Wadowicach programu polityki zdrowotnej pn. “Zapobieganie nadwadze i otyłości wśród mieszkańców województwa małopolskiego”. Dla uczestników zaplanowano konsultacje z psychologiem oraz dietetykiem, a także zajęcia rehabilitacyjne na basenie i sali gimnastycznej. Jeszcze trwa rekrutacja. Do Programu mogą zgłosić się kobiety w wieku od 18 do 60 lat i mężczyźni w wieku od 18 lat do 55 lat z BMI ≥ 25 kg/m2 i ≤ 45kg/m2.

Do kryteriów wykluczających należą:

• cukrzyca wymagająca farmakoterapii,
• ciężkie, niepoddające się leczeniu nadciśnienie tętnicze,
• zdiagnozowana choroba niedokrwienna serca,
• niewydolność krążenia,
• niedoczynność lub nadczynność tarczycy niewyrównana,
• choroba /zespół Cushinga,
• zaburzenia psychotyczne,
• padaczka,
• sterydoterapia doustna,
• dysfunkcja układu ruchu uniemożliwiająca wykonywanie ćwiczeń.

Program potrwa do grudnia 2021 roku. Jego realizacja jest możliwa dzięki wsparciu finansowemu Województwa Małopolskiego.

Zainteresowani udziałem w Programie proszeni są o kontakt:

• telefoniczny: 33 87 21 234, 33 87 21 292,
• mailowy: ppsrejestracja@zzozwadowice.pl.

Program zrealizowano przy wsparciu finansowym Województwa Małopolskiego.